Lijfrentesparen
Lijfrentesparen is banksparen voor de eigen oude dag of voor de verzorging van de nabestaanden. We onderscheiden bij lijfrentesparen twee fases: de opbouwfase en de uitkeringsfase. In de praktijk bieden bancaire instellingen voor deze fases aparte rekeningen aan, namelijk de opbouwrekening en de uitkeringsrekening. Sparen en beleggen kan zowel in de opbouwrekening als in de uitkeringsrekening.

Onder voorwaarden valt de lijfrentespaarrekening in box 1 van de inkomstenbelasting. De inleg is tot een bepaald maximum fiscaal aftrekbaar onder de rubriek ‘uitgaven voor inkomensvoorzieningen’ en de uitkeringen worden te zijner tijd belast onder de rubriek ‘periodieke uitkeringen en verstrekkingen’. De maximumhoogte van de fiscaal aftrekbare inleg wordt op dezelfde wijze bepaald als bij de premies voor fiscaal ondersteunde lijfrenteverzekeringen. De waarde van de spaarrekening is niet belast in box 3.

De lijfrentespaarrekening kan meerdere rekeninghouders hebben (het kan bijvoorbeeld een ‘en/of’ rekening zijn). Fiscaal is het vereist dat de belastingplichtige die voor aftrek van de op de spaarrekening ingelegde bedrage in aanmerking wil komen, rekeninghouder moet zijn.

Als de lijfrentespaarrekening wordt afgekocht, of als sprake is van een andere fiscaal niet-toegestane handeling, dan is sprake van een schending van de (fiscale) voorwaarden. Daarvan is ook sprake als het spaartegoed niet wordt gebruik voor één van de eerdergenoemde doelen. Dit heeft tot gevolg dat over het gehele tegoed ineens belasting wordt geheven bij de rekeninghouder en dat bij hem tevens revisierente wordt geheven ter grootte van 20 procent van het tegoed.

Opbouwrekeningen
Aanbieders van banksparen hebben inmiddels in ruimte mate lijfrentespaarproducten op de markt gebracht. De bancaire opbouwproducten hebben in het algemeen de volgende kenmerken:

  • de klant kan kiezen tussen sparen en beleggen, of een combinatie daarvan
  • het doelvermogen is bestemd voor aankoop van een reeks termijnen (lijfrentesparen) of een lijfrenteverzekering
  • het rentepercentage (spaarvariant) is ofwel vast gedurende een bepaalde periode, ofwel variabel
  • de hoogte van het vaste rentepercentage (spaarvariant) hangt af van de rentevaste periode
  • aankoop van beleggingsparticipaties bij inleg is veelal kosteloos. Aan verkoop van participaties zijn doorgaans kosten verbonden. Soms is sprake van beheerskosten
  • bij een vast rentepercentage (spaarvariant) worden bij tussentijdse opname van het tegoed kosten in rekening gebracht, tenzij de marktrente op dat moment gelijk is aan de contractrente, of lager is dan de contractrente
  • bij overlijden gaat het saldo in termijnen naar de erfgenamen
  • verzekeren van het overlijdensrisico is optioneel

Uitkeringsrekeningen
De uitkeringsrekeningen die in het kader van lijfrentesparen worden aangeboden, hebben doorgaans de volgende kenmerken: 

  •  keuze tussen sparen of beleggen, of een combinatie daarvan
  •  het rentepercentage (spaarvariant) staat vast gedurende de gehele uitkeringstermijn. De hoogte van het rentepercentage hangt af van de looptijd van de uitkering
  • de uitkering is een vast bedrag gedurende de gehele looptijd. Uitkeringsrekeningen in de beleggingsvariant zijn vooralsnog zeldzaam
  • bij tussentijdse opname of oversluiting naar een ander lijfrenteproduct worden kosten in rekening gebracht, tenzij de marktrente op dat moment gelijk is aan de contractrente, of lager is dan de contractrente
  • bij overlijden gaat het saldo in termijnen naar de erfgenamen. Waarbij de hoogte van de uitkering en de resterende looptijd worden gehandhaafd.

De pensioendatum
De einddatum van uw lijfrentepolis of lijfrenterekening is bereikt. Wat zijn dan de mogelijkheden? Daarover gaat de volgende pagina.